Το όραμα δημιουργίας τεχνητού εγκέφαλου ή βιονικού υπολογιστή δεν φαντάζει πια τόσο μακρινό. Για την ακρίβεια βρίσκεται ένα βήμα πριν στην υλοποίησή του.
Οι επιστήμονες πειραματίζονται τα τελευταία 50 χρόνια στα εργαστήριά τους με τους νευρώνες, χωρίς να μπορούσαν όμως να φανταστούν ότι οι νευρώνες αυτοί έχουν δικά τους… γκάζια.
Πασχίζοντας να λύσουν το μυστήριο του εγκεφάλου, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι απαντήσεις ανέκυπταν από τη σύνθεση δύο ερευνητικών δρόμων: ο ένας είναι της κλασικής μηχανικής, δηλαδή το πώς δουλεύει ο εγκέφαλος και ο άλλος της ανάστροφης μηχανικής, δηλαδή το πώς μπορούμε να φτιάξουμε τεχνητό εγκέφαλο. Και οι δύο αυτοί δρόμοι φωτίστηκαν πρόσφατα από εντυπωσιακά επιτεύγματα που υπόσχονται μία εντυπωσιακότερη συνέχεια.
Ο εγκέφαλός μας επιτελεί μία συνεχή επεξεργασία και καταχώριση της πληροφορία, εφοδιασμένος με δικά του «τρανζίστορ». Στις συνάψεις, τα σημεία επικοινωνίας μεταξύ των νευρικών κυττάρων, καθοριστικό ρόλο παίζουν οι νευροδιαβιβαστές που λειτουργούν ως αγγελιαφόροι μεταβιβάζοντας συγκεκριμένες εντολές. Κι εάν το όνειρο να δημιουργήσει κάποιος τα δικά του τρανζίστορ φάνταζε μέχρι πρόσφατα απατηλό, οι επιστήμονες το κατάφεραν, πραγματοποιώντας το πρώτο άλμα εξέλιξης.
Το επόμενο «άλμα εξέλιξης» στις τεχνητές συνάψεις έγινε εφέτος τον Απρίλιο: οι καθηγητές του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, χρησιμοποιώντας για το κύκλωμά τους νανοσωλήνες άνθρακα, κατάφεραν όχι μόνο να διαβιβάσουν με επιτυχία τα βιολογικά σήματα, αλλά και να αυξομειώσουν την ένταση αυτών των σημάτων, φθάνοντας πια σε εξαιρετική απομίμηση της λειτουργίας μιας πραγματικής σύναψης. Αυτή η σημαντική εξέλιξη προορίζεται για την επούλωση εγκεφαλικών τραυμάτων.
Τέλος, τρία χρόνια νωρίτερα, κατάφεραν να φτιάξουν το μεμρίστορ, που μεταφράζεται «αντίσταση στη μνήμη», η οποία αποτελεί την πιο μεγάλη ελπίδα «αντιγραφής» των συνάψεων του εγκεφάλου.
Τα μεμρίστορ είναι η πρώτη τεχνολογία μνήμης με ενεργειακή απόδοση και πυκνότητα τέτοια που να συναγωνίζεται τις βιολογικές διεργασίες. Με αυτές τις διατάξεις, είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να δομήσουμε μια τεχνητή νοημοσύνη αντίστοιχη σε μέγεθος και ενεργειακές ανάγκες με τον εγκέφαλο ενός θηλαστικού».
Στο επόμενο βήμα, οι ερευνητές σκοπεύουν να δημιουργήσουν χιλιάδες ρομποτικά ζωάκια, τα οποία θα αφήσουν να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον και, ανάλογα με τις επιδόσεις τους στην επίτευξη αυτονομίας, θα ξεδιαλέξουν τα καλύτερα. Μετά το πέρας όλων των δοκιμών, η πρωταθλήτρια αρχιτεκτονική εγκεφάλου θα εμφυτευθεί σε ένα μεγαλύτερων διαστάσεων ρομπότ και… θα σημάνουν τα τύμπανα της νέας εποχής.
Στο ερώτημα αν αυτοί οι τεχνητοί εγκέφαλοι θα «βιώσουν» συναισθήματα και ενοράσεις όπως οι βιολογικοί, οι ερευνητές σπεύδουν να επισημάνουν ότι θα είναι «ασυνείδητα».